Το Eurogroup ενέκρινε σε τηλεδιάσκεψη μιάς μόλις ώρας την ελληνική επιστολή μεταρρυθμίσεων αποδεχόμενο ότι αποτελεί έγκυρο σημείο εκκίνησης για επιτυχημένη ολοκλήρωση της αξιολόγησης.
Στη συμφωνία που πέτυχε η κυβέρνηση περιέχεται μεγάλο μέρους του «προγράμματος της
Θεσσαλονίκης», τονίζουν κυβερνητικές πηγές. Πέρα από τα μέτρα φορολογικής δικαιοσύνης, θα πρέπει να υπογραμμιστεί η συμπερίληψη στη συμφωνία του προγράμματος για την ανθρωπιστική κρίση που μπορεί να εφαρμοστεί χωρίς να ανατραπεί η δημοσιονομική ισορροπία, χάρη στον «δημοσιονομικό χώρο που ανοίγει η μείωση του ελλείμματος.

Η τετράμηνη παράταση της δανειακής σύμβασης και η λίστα με τις μεταρρυθμίσεις που τη συνοδεύει, συνιστούν σημείο καμπής τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Ευρώπη, εκτιμά το μέγαρο Μαξίμου.

Για πρώτη φορά από την έναρξη της κρίσης, σε επίσημα κείμενα καταγράφονται μια οικονομική λογική μακριά από τη μονολιθική λιτότητα, καθώς και η ανάγκη για αντιμετώπιση των καταστροφικών συνεπειών της μνημονιακής πολιτικής, δηλώνουν κυβερνητικές πηγές.

Επίσης, θα πρέπει να επισημανθούν τα μέτρα για τις συλλογικές συμβάσεις και την αύξηση του κατώτατου μισθού, που ανοίγουν το δρόμο για την ρύθμιση της αγοράς εργασίας κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα, μετά από πέντε χρόνια άγριας, «τριτοκοσμικού» χαρακτήρα, απορρύθμισης.

Ανθρωπιστική κρίση

Σε αυτόν τον τον τομέα η ελληνική κυβέρνηση επαναβεβαιώνει το σχέδιό της να:
  • αντιμετωπίσει τις ανάγκες που προκύπτουν από την πρόσφατη άνοδο της απόλυτης φτώχειας (ανεπαρκή πρόσβαση στη διατροφή, στέγη, υπηρεσίες υγείας και βασική παροχή ενέργειας) με προσεκτικά στοχευμένα μη χρηματικών μέσα (π.χ. κουπόνια σίτισης)
  • πραγματοποιήσει την παραπάνω παρέμβαση με τρόπο που να  συμβάλει στη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης και στη μάχη ενάντια στη γραφειοκρατία/διαφθορά (π.χ. με την έκδοση Έξυπνης Κάρτας Πολίτη, η οποία θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ταυτότητα, στο σύστημα υγείας όπως και για την πρόσβαση στο πρόγραμμα κουπονιών σίτισης, κλπ)
  • διασφαλίσει ότι ο αγώνας ενάντια στην ανθρωπιστική κρίση δεν έχει αρνητικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα.

Όσον αφορά τις δημοσιονομικές και διαρθρωτικές πολιτικές οι ελληνικές αρχές θα ελέγξουν τις δαπάνες υγείας και βελτιώσουν την παροχή και ποιότητα των ιατρικών υπηρεσιών, παρέχοντας πρόσβαση σε όλους.

Επανεκκίνηση οικονομίας

Στον τομέα της επανεκκίνησης της οικονομίας η Ελλάδα δεσμεύεται να:
  • βελτιώσει σύντομα, σε συμφωνία με τους θεσμούς, τη νομοθεσία για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών στην εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία.
  • καταρτίσει τα προγράμματα δόσεων με τρόπο που βοηθά στην αποτελεσματική διάκριση ανάμεσα: α). στη σκόπιμη μη πληρωμή και β). στην αδυναμία αποπληρωμής, στοχοποιώντας τα άτομα και τις επιχειρήσεις της περίπτωσης α). με αστικές και ποινικές διαδικασίες (ιδίως στις ομάδες υψηλού εισοδήματος) και παρέχοντας στα άτομα και τις επιχειρήσεις της περίπτωσης β). όρους αποπληρωμής που επιτρέπουν να επιβιώσουν οι εν δυνάμει φερέγγυες επιχειρήσεις, αποτρέπουν συμπεριφορά λαθρεπιβάτη, ακυρώνουν τον ηθικό κίνδυνο και ενδυναμώνουν την κοινωνική ευθύνη καθώς επίσης και την κατάλληλη κουλτούρα αποπληρωμής
  • αποποινικοποιήσει τις μικρές οφειλές όσων έχουν χαμηλό εισόδημα.

"Κόκκινα" δάνεια

Σύμφωνα με το μέγαρο Μαξίμου, στο ζήτημα των τραπεζών και των μη εξυπηρετούμενων δανείων η Ελλάδα δεσμεύεται να:
  • διαχειριστεί τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια με τρόπο ο οποίος συνεκτιμά πλήρως την κεφαλαιοποίηση των τραπεζών (λαμβάνοντας υπόψη τον υφιστάμενο Κώδικα Δεοντολογίας των Τραπεζών), τη λειτουργία του δικαστικού συστήματος, την κατάσταση στην κτηματαγορά, θέματα κοινωνικής δικαιοσύνης, και τυχόν αρνητική επίπτωση στη δημοσιονομική θέση της χώρας
  • συνεργαστεί με τις διοικήσεις των τραπεζών και τους θεσμούς για να αποφύγει την προσεχή περίοδο πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας νοικοκυριών κάτω από ορισμένο εισοδηματικό όριο, έτσι ώστε: α). να διατηρήσει την κοινωνική στήριξη στο μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα της κυβέρνησης, β). να αποτρέψει περαιτέρω πτώση των τιμών στην κτηματαγορά (που θα έχουν αρνητική επίπτωση στους τραπεζικούς ισολογισμούς), γ). να ελαχιστοποιήσει τη δημοσιονομική επίπτωση από την αύξηση των απωλειών ιδιόκτητης κατοικίας, και δ). να ενδυναμώσει την κουλτούρα πληρωμών. Θα ληφθούν μέτρα για να στηρίξουν τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά που αδυνατούν να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους.
  • εναρμονίσει το νόμο για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό με τα προγράμματα των δόσεων μετά την τροποποίησή τους, να περιορίσει τους κινδύνους στα δημόσια οικονομικά και την κουλτούρα πληρωμών, ενόσω διευκολύνει την αναδιάρθρωση του ιδιωτικού χρέους.

Ανάπτυξη

Στον τομέα των αναπτυξιακών πολιτικών για να προσελκυστούν επενδύσεις σε τομείς-κλειδιά και να αξιοποιηθεί η δημόσια περιουσία αποτελεσματικά, οι ελληνικές αρχές θα:
  • διασφαλίσουν την παροχή βασικών δημόσιων αγαθών και υπηρεσιών από ιδιωτικοποιημένες εταιρείες/βιομηχανίες σύμφωνα με τους στόχους πολιτικής σε εθνικό επίπεδο και σε συμμόρφωση με τη νομοθεσία της ΕΕ.
  • επανεξετάσουν ιδιωτικοποιήσεις οι οποίες δεν έχουν ακόμα ξεκινήσει με σκοπό να βελτιώσουν τους όρους έτσι ώστε να μεγιστοποιήσουν τα μακροπρόθεσμα οφέλη για το κράτος, να ενδυναμώσουν τον ανταγωνισμό στις τοπικές οικονομίες, να προαγάγουν την οικονομική ανάκαμψη σε εθνικό επίπεδο και να τονώσουν τη μακροπρόθεσμη αναπτυξιακή προοπτική.
Στις μεταρρυθμίσεις στην αγορά προϊόντων και την βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος,ως μέρος μιας νέας μεταρρυθμιστικής ατζέντας, η Ελλάδα παραμένει δεσμευμένη να:

  • άρει εμπόδια στον ανταγωνισμό με βάση τη συνεισφορά του ΟΟΣΑ.
  • ενδυναμώσει την ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού.
  • εισαγάγει δράσεις για να μειώσει το διοικητικό βάρος της γραφειοκρατίας, περιλαμβανομένης νομοθεσίας η οποία απαγορεύει στις μονάδες της δημόσιας διοίκησης να ζητούν (από πολίτες και επιχειρήσεις) έγγραφα που πιστοποιούν πληροφορίες τις οποίες το κράτος ήδη κατέχει (στην ίδια ή σε κάποια άλλη μονάδα).
Στην μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος η ελληνική κυβέρνηση θα βελτιώσει την οργάνωση των δικαστηρίων με τη μεγαλύτερη εξειδίκευσή τους και, σ' αυτό το πλαίσιο, θα υιοθετήσει νέο Αστικό Κώδικα.

Φορολογία

Η λίστα των μεταρρυθμίσεων που συμφωνήθηκε καταρχήν με τους θεσμούς, έχει σαν θεμέλιο την ατζέντα της κυβέρνησης. Οικοδομείται δηλαδή πάνω στην αντίληψη ότι το βασικό πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας είναι η διαχρονική φοροδιαφυγή των πλουσίων. Γι' αυτό και κεντρικά σημεία της λίστας είναι η ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών, η θωράκιση τους απέναντι σε πολιτικές παρεμβάσεις, το κλείσιμο των «παραθύρων» της νομοθεσίας που επιτρέπουν τη φοροαποφυγή, το περιουσιολόγιο, κ.ά.

Σε σχέση με τις φορολογικές πολιτικές η Ελλάδα δεσμεύεται να:
  • επιβάλει με αποφασιστικότητα και να βελτιώσει τη νομοθεσία για τις ενδοομιλικές συναλλαγές.
  • εργαστεί ώστε να διαμορφώσει μια νέα κουλτούρα φορολογικής συμμόρφωσης για να διασφαλίσει ότι όλα τα τμήματα της κοινωνίας, και κυρίως οι πλούσιοι, συμβάλλουν αναλογικά στη χρηματοδότηση των δημόσιων πολιτικών. Σ' αυτό το πλαίσιο, δημιουργεί από κοινού με τους ευρωπαίους και διεθνείς εταίρους περιουσιολόγιο το οποίο βοηθά τις φορολογικές αρχές να αξιολογούν την εγκυρότητα προηγούμενων δηλώσεων φόρου εισοδήματος.
Στη διαχείριση των εσόδων η Ελλάδα θα εκσυγχρονίσει τη φορολογική και τελωνειακή διοίκηση επωφελούμενη από διαθέσιμη τεχνική βοήθεια. Σ' αυτήν την κατεύθυνση η Ελλάδα θα:
  • στελεχώσει επαρκώς, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά, τη Γενική Γραμματεία Δημόσιων Εσόδων και ειδικότερα τις μονάδες των εφοριών για τους μεγάλους οφειλέτες υψηλού πλούτου και θα διασφαλίσει ότι διαθέτουν ισχυρή ερευνητική και διωκτική αρμοδιότητα και πόρους επωφελούμενη από τις δυνατότητες του ΣΔΟΕ, έτσι ώστε να στοχεύσουν αποτελεσματικά στην απάτη και τις ληξιπρόθεσμες φορολογικές οφειλές των κοινωνικών ομάδων υψηλού εισοδήματος.

Εργασιακές σχέσεις


Στο τεράστιο κεφάλαιο των μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας η Ελλάδα δεσμεύεται να:
  • επιτύχει τις καλύτερες πρακτικές της ΕΕ στον τομέα της νομοθεσίας για την αγορά εργασίας μέσω της διαδικασίας της διαβούλευσης με τους κοινωνικούς επωφελούμενη από την ειδική γνώση και την υπάρχουσα συνεισφορά και τη διαθέσιμη τεχνική βοήθεια του ΔΟΕ, του ΟΟΣΑ.
  • εισαγάγει σταδιακά μια νέα, «έξυπνη» προσέγγιση για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις η οποία εξισορροπεί την ευελιξία με τη δικαιοσύνη. Αυτή περιλαμβάνει τη φιλοδοξία να βελτιστοποιήσει και σε βάθος χρόνου να αυξήσει τους κατώτατους μισθούς κατά τρόπο ο οποίος διασφαλίζει τις προοπτικές ανταγωνιστικότητας και απασχόλησης. Το εύρος και ο χρόνος των αλλαγών στον κατώτατο μισθό θα επέλθουν σε διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους και θα λάβουν πλήρως υπόψη τους τη σύσταση ενός νέου ανεξάρτητου σώματος για το εάν οι αλλαγές στα ημερομίσθια είναι σύμφωνες με τις εξελίξεις στην παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα.

Διαφθορά

Ένας μεγάλος πυλώνας των εξαγγελιών της Θεσσαλονίκης αφορούσε την διαφθορά και τη δημόσια διοίκηση.
Σε αυτόν τον τομέα η ελληνική κυβέρνηση θα:
  • μετατρέψει τον αγώνα ενάντια στη διαφθορά σε εθνική προτεραιότητα και θα καταστήσει πλήρως επιχειρησιακό το Εθνικό Σχέδιο κατά της Διαφθοράς.
  • θέσει στο στόχαστρο το λαθρεμπόριο καυσίμων και καπνικών προϊόντων, παρακολουθεί τις τιμές των εισαγόμενων προϊόντων (για να προλαμβάνει απώλειες εσόδων κατά την εισαγωγή) και αντιμετωπίσει το ξέπλυμα χρήματος. Η κυβέρνηση προτίθεται να θέσει αμέσως φιλόδοξους στόχους εσόδων σ' αυτούς τομείς οι οποίοι θα επιδιωχθούν υπό το συντονισμό του νέου Υπουργού Επικρατείας.
  • μειώσει α). τον αριθμό των υπουργείων (από 16 σε 10), β). τον αριθμό των «ειδικών συμβούλων» στη νέα κυβέρνηση και γ). τις πρόσθετες παροχές των υπουργών, βουλευτών και ανώτερων στελεχών (π.χ. αυτοκίνητα, έξοδα κίνησης, επιδόματα).
  • αυστηροποιήσει τη νομοθεσία για τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων και περιλάβει ανώτατα όρια δανεισμού από χρηματοπιστωτικούς και άλλους θεσμούς.

ΜΜΕ

Τέλος στο θέμα της επαναχάραξης του χάρτη λειτουργίας των μέσων μαζικής ενημέρωσης στην Ελλάδα, η κυβέρνηση θα:

  • ενεργοποιήσει αμέσως την υφιστάμενη (ωστόσο ανενεργή) νομοθεσία η οποία ρυθμίζει τα έσοδα από τα ΜΜΕ (έντυπα και ηλεκτρονικά), διασφαλίζοντας (μέσω κατάλληλα οργανωμένων δημοπρασιών) ότι καταβάλλουν στο κράτος τις τιμές της αγοράς για τις συχνότητες που χρησιμοποιούν και να απαγορεύσει τη λειτουργία συνεχώς ζημιογόνων μέσων ενημέρωσης (χωρίς διαφανή διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης).
Κυβερνητικές πηγές τονίζουν ότι η μόλις ενός μηνός κυβέρνηση κατάφερε να ξεφύγει από την «παγίδα θανάτου» που της είχαν στήσει οι διεθνείς κι εγχώριες δυνάμεις της ακραίας λιτότητας. Στόχος τους ήταν η πολιτική εξόντωση εν τη γενέσει του ελληνικού αριστερού παραδείγματος, που δείχνει έναν εναλλακτικό δρόμο για όλη την Ευρώπη.
Είναι προφανές ότι σε καμία διαπραγμάτευση η μια πλευρά δεν μπορεί να επιβάλει το 100% των θέσεων της, πόσο μάλλον όταν δυνάμεις που έπρεπε να τη στηρίζουν, στάθηκαν με την απέναντι πλευρά… Κατά συνέπεια, στο κείμενο της συμφωνίας έχουν καταγραφεί και θέσεις με τις οποίες η κυβέρνηση δεν συμφωνεί. Στο διαπραγμάτευση που θα ακολουθήσει μέχρι την επίτευξη της τελικής συμφωνίας για τη διαμόρφωση ενός Συμβολαίου για την Ανάκαμψη και την Ανάπτυξη, θα καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για να ενισχυθούν οι ελληνικές θέσεις. Ο δρόμος θα είναι μακρύς και δύσκολος, αλλά το πρώτο βήμα έγινε.

Η ελληνική κυβέρνηση δεν αποδέχτηκε το βασικό όρο "current program", να ζητήσει δηλαδή παράταση του Μνημονίου. Επέμεινε μέχρι τέλους στη βασική προγραμματική θέση της ότι δανειακή σύμβαση και Μνημόνιο είναι διαφορετικά πράγματα. Δεν πρόκειται για παιχνίδι με τις λέξεις. Πέρα από τον προφανή πολιτικό συμβολισμό που σχετίζεται με την εθνική αξιοπρέπεια, οι διατυπώσεις στα επίσημα κείμενα έχουν βαρύνουσα σημασία τόσο για το παρόν, όσο (κυρίως) για το μέλλον.

Η ΑΥΓΗ
25/2/2016